Nhau tiền đạo thai kỳ (Phần 1)

Trong bệnh lý nhau tiền đạo, hoàn toàn đúng theo nghĩa đen là nhau thai nằm “ngay phía trước” đầu em bé, hay nói khác hơn là nằm chặn ngay cổ tử cung người mẹ, làm cản đường ra của em bé. Nhau tiền đạo xảy ra trên thực tế với tỉ lệ một trên khoảng 200 ca mang thai.

Nhau tiền đạo là gì?

Trong thời kỳ mang thai, nhau là bộ phận trao đổi chất duy nhất giữa mẹ và thai nhi, gánh vác trọng trách chính trong việc nuôi dưỡng thai. Bánh nhau được hình thành từ rất sớm cùng với sự phát triển của thai nhi. Nó giống như một đĩa có đường kính khoảng 20-25 cm, dày khoảng 2,5-3 cm, mỏng dần về phía bìa và có cân nặng khoảng 500-600g. Hệ thống mạch máu của bánh nhau được tập trung thành hai động mạch và một tĩnh mạch rốn nối liền với thai nhi, được gọi là dây nhau hay dây rốn, có chiều dài 35-60 cm.

Nhau tiền đạo là một bất thường về vị trí bám của nhau – không bám hoàn toàn vào thân tử cung mà bám một phần hay toàn bộ vào đoạn dưới tử cung. Và như vậy, nhau “định cư” ở trên đường ra của thai nhi trong thời kỳ sinh nở.
Chúng ta hình dung tử cung có hình như một quả lê úp ngược, đáy ở trên và núm ở dưới. Lẽ ra nhau phải bám vào 2/3 trên của “quả lê” này, nghĩa là bám vào phần đáy, nhưng nhau tiền đạo lại bám vào 1/3 phía dưới và có khi bám chính giữa núm “quả lê”.

Tuỳ vào vị trí bám của bánh rau mà chia ra :

§  Nhau bám thấp : bám vào thân của tử cung và chỉ một phần nhỏ bám vào đoạn dưới tử cung. Không gây chảy máu nhưng thường gây vỡ ối sớm, đa số hồi cứu khi sổ nhau.

§  Nhau bám bên : phần lớn nhau bám vào đoạn dưới chưa tới cổ tử cung, chảy máu nhẹ.

§  Nhau bám mép : bờ bánh nhau tới cổ tử cung chưa che lấp cổ tử cung, chảy máu vừa.

§  Nhau tiền đạo bán trung tâm không hoàn toàn: bánh nhau che lấp một phần cổ tử cung, sờ thấy múi nhau và màng nhau, chảy máu nhiều.

§  Nhau tiền đạo trung tâm hoàn toàn: bánh rau che kín cổ tử cung khi cổ tử cung đã mở, sờ thấy múi nhau và màng nhau, chảy máu rất nhiều.

Dấu hiệu nhận biết:

Người mẹ bị chảy máu âm đạo không gây đau đớn, phổ biến nhất là vào khoảng tuần 30 của thai kỳ, đôi khi có thể sớm hơn. Nhau tiền đạo thường được chẩn đoán qua các lần siêu âm, có khi ngay cả trước khi người mẹ có bất kỳ triệu chứng nào.

Mặc dù thông thường vào giai đoạn sớm của thai kỳ, nhau thai có thể bám khá thấp trong tử cung, nhưng khi thai kỳ tiến triển và tử cung mở rộng lên thì nhau thai cũng có xu hướng di chuyển lên trên. Nói chung, ngay cả khi người mẹ đã được chẩn đoán là có nhau tiền đạo, thường thì cũng không có vấn đề xảy ra cho đến ba tháng cuối của thai kỳ.

Phần dưới của tử cung mỏng ra và kéo dãn để chứa em bé đang phát triển. Nhưng khi điều này diễn ra thì nó có thể xén mất đi một phần của nhau thai. Đây là lý do vì sao đôi khi có thể khó xác định người mẹ có nhau tiền đạo hoặc nhau thai thực sự đã bị bong ra khỏi thành tử cung.

Nguyên nhân gây ra nhau tiền đạo

Nguyên nhân chính xác gây nên nhau tiền đạo chưa rõ. Tuy nhiên, thường gặp nhau tiền đạo ở những sản phụ:

§  Lớn tuổi: 1% đối với sản phụ trên 35 tuổi.

§  Đa sản: 1/179 (0,56%) trường hợp bị nhau tiền đạo đối với sản phụ sinh 3 lần; 2,2% bị nhau tiền đạo đối với sản phụ sinh trên 5 lần.

§  Tiền sử nạo phá thai, sảy thai.Tử cung có vết sẹo mổ cũ. Nhiều nghiên cứu cho thấy, có sự liên quan mật thiết giữa số lần mổ lấy thai và bệnh lý nhau tiền đạo: nguy cơ nhau tiền đạo trên những tử cung không có vết mổ lấy thai là 0,26%, nhưng tỷ lệ này có thể tăng đến 10% nếu có mổ lấy thai.

§  Tiền sử viêm nhiễm tử cung, tiền sử bị nhau tiền đạo trong những lần mang thai trước.

§  Do thai phụ sử dụng thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc lá trong thời kì mang thai.

§  Tử cung dị dạng.

§  Nhau tiền đạo có thể kết hợp với nhau cài răng lược. Tần suất nhau tiền đạo kết hợp với nhau cài răng lược tăng theo số lần mổ lấy thai. Ở sản phụ không có vết mổ cũ, nhau tiền đạo kết hợp nhau cài răng lược chiếm 9,4%, nhưng ở người có một lần mổ lấy thai tần suất là 21,1%, nếu có hai lần mổ lấy thai tỉ lệ này là 47,6%.

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp con so không có tiền căn bệnh lý phụ khoa bất thường cũng bị nhau tiền đạo. Những trường hợp này, người ta cho rằng, vì trứng thụ tinh làm tổ ở thấp, gần đoạn eo, do đó sẽ phát triển ở đoạn dưới tử cung.

 --> Còn tiếp

Share on Google Plus

About Anh

Tổng hợp các kiến thức về mang thai, làm mẹ và tất tần tật những kinh nghiệm trước và sau khi mang thai cho chị em phụ nữ.